Aardgasvrij: waar krijgt u mee te maken?
De een krijgt er binnenkort mee te maken en de ander pas jaren later. Maar uiteindelijk is het de bedoeling dat in heel Nederland huizen zonder aardgas worden verwarmd. Daarom werken gemeenten nu aan verschillende plannen. In dit artikel zetten we op een rij wat huurders van Omnia Wonen moeten weten.
De ouderen onder ons kunnen zich de geur van de petroleumkachel nog wel herinneren of hoe de kolenboer door de straat reed. Inmiddels is iedereen gewend aan een cv-ketel, maar ook dat wordt geschiedenis. Vanaf 2050 moeten alle huizen in Nederland zonder aardgas worden verwarmd.
Meerdere mogelijkheden
Daarom zijn veel gemeenten nu bezig met aardgasvrije wijken. Elke vijf jaar moeten zij plannen daarvoor verder uitwerken. Zo’n vijf jaar geleden werden de eerste plannen gemaakt. Die werden Transitievisie Warmte genoemd. Dit jaar of volgend jaar maken de gemeenten dus weer nieuwe plannen. Die worden warmteplannen genoemd. In die plannen wordt gekeken welke mogelijkheden er zijn voor een buurt.
Al die plannen zijn nodig, doordat er niet één geschikte mogelijkheid is voor alle huizen. De komende jaren zijn er eigenlijk twee oplossingen waar huurders mee te maken kunnen krijgen: een warmtenet of een warmtepomp. In de toekomst is ook duurzaam gas een mogelijkheid. Die drie mogelijkheden willen wij op een rij zetten.
Warmtenet
Als eerste een warmtenet. Dat zorgt voor de verwarming van meerdere huizen tegelijk. Vanuit een centraal punt gaat warm water via grote buizen naar aangesloten woningen. In de woningen komt dan een apparaatje om dat warme water te gebruiken voor de verwarming. Dat heet een warmtewisselaar of afleverset. De cv-ketel kan dan weg.
In het centrale punt wordt het warme water soms uit de grond gepompt. Dat wordt dan aardwarmte genoemd. Ook gebruiken warmtenetten vaak restwarmte. Dan wordt water verwarmd door de hitte van bijvoorbeeld fabrieken of waterzuivering in de buurt. Daarnaast is er de mogelijkheid om water te verwarmen door het verbranden van natuurlijk materiaal, zoals snoeiafval of houtsnippers. Dat wordt biomassa genoemd.
Er zijn warmtenetten die water op hoge temperatuur afleveren. Dan hoeft er in een huis weinig aangepast te worden. Maar andere warmtenetten leveren weer een lage temperatuur. Dan moeten huizen veel meer worden aangepast. Hoe lager de temperatuur van het warmtenet is, hoe beter je de woning moet isoleren.
Waar komt een warmtenet?
In veel gemeenten wordt gekeken naar warmtenetten voor een aantal wijken. In Amersfoort is dit heel concreet. Daar moet Schothorst-Zuid binnenkort aardgasvrij worden. In winkelcentrum Schothorst is een informatiecentrum om mensen te informeren over de mogelijkheden. Later moeten ook Isselt en De Hoef met een warmtenet verwarmd worden.
In Harderwijk wordt gewerkt aan een warmtenet voor de nieuwe wijk Waterfront, maar ook voor de Zeebuurt. In Nunspeet wordt alleen voor het centrum nagedacht over een warmtenet rond de Stationsstraat. In Arnhem wordt voor een warmtenet gekozen voor Elderveld-Noord en misschien voor de Geitenkamp. In Assen kunnen huurders in het centrum te maken krijgen met een warmtenet.
Warmtepomp
Naast warmtenetten is het ook mogelijk om huizen te verwarmen met een warmtepomp. Dit apparaat gebruikt warmte uit de lucht, de bodem of het grondwater voor de verwarming van een huis. Met een hybride warmtepomp wordt het huis zoveel mogelijk verwarmd met elektriciteit. Maar als het echt koud is, schakelt de verwarming over op gas. Dat is dus een tussenoplossing.
Een volledig elektrische warmtepomp bestaat ook. Deze zorgt ook voor warm water om te douchen. Doordat een warmtepomp minder warmte levert dan een cv-ketel, moeten huizen heel goed geïsoleerd worden. Om volledig elektrische warmtepompen te plaatsen is het belangrijk dat het stroomnet dat aankan. Op veel plekken is dat nu een probleem.
In veel gemeenten zijn warmtepompen de meest gekozen oplossing. Nunspeet richt zich vrijwel geheel op elektrische verwarming. Daarom werkt Omnia Wonen ook aan de isolatie van veel woningen en aan plannen voor het plaatsen van warmtepompen met zonnepanelen in die gemeente.
Duurzaam gas
In de toekomst is er nog de mogelijkheid van duurzaam gas, zoals waterstof. Waterstof wordt vaak gemaakt door stoom met aardgas te laten reageren of water te splitsen door stroom. Het voordeel van duurzaam gas is dat extra isolatie van huizen niet per se hoeft. Bovendien kunnen vaak bestaande cv-ketels, gasleidingen en radiatoren gebruikt worden.
Het nadeel is dat voor de productie veel elektriciteit nodig is en dan moet er wel genoeg groene stroom zijn. Duurzaam gas komt in de plannen tot 2030 nauwelijks voor. Na die periode wordt het soms wel als mogelijkheid gezien, bijvoorbeeld voor Elburg Vesting.
Gevolgen voor huurders
Huurders hoeven zelf niet veel te doen. Gemeenten zorgen bijvoorbeeld voor de aanleg van een warmtenet en Omnia Wonen regelt noodzakelijke aanpassingen aan de woningen. In principe maakt een woningcorporatie de keuze op welke manier een woning wordt verwarmd. Maar huurders hebben wel inspraak. Als Omnia Wonen voor de verwarming wil overstappen op een warmtenet, moet 70 procent van de huurders daarmee instemmen.
Veel huurders zullen vooral kijken naar de gevolgen voor hun energierekening. Bij een hybride warmtepomp zal die flink dalen, volgens MilieuCentraal. Dat geldt ook voor een volledig elektrische warmtepomp. Bij een warmtenet is het voordeel voor huurders op dit moment minder zeker. Uitgangspunt is dat een warmtenet voor gebruikers niet duurder mag zijn dan de gemiddelde rekening voor een huis dat met gas wordt verwarmd. De overheid werkt op dit moment aan een nieuwe wet om het voordeel van een warmtenet groter te maken.
